Waa maxay suufi (culimada qaadiriya ama suufi)

Suufinimadu waa maqaamka sare ee diinta Islaamka, waxaanna Qur’aanka iyo Xadiisku ku magacaabeen “Ixsaan”. Nuxurkeedu waa manhaj ruuxi ah oo lagu barto sida Ilaahay loo caabudo adiga oo arkaya, ama ugu yaraan aad si yaqiinsan u ogtahay inuu adiga ku arkayo.

Marka aad manhajkan si dhab ah u barato oo aad u gudubto heer sare oo ruuxi ah, qalbigaaga waxa laga faydayaa daaha, waxaana bilaabmaya aragti ruuxi ah oo qalbiga ah. Waa halka laga gaaro Wilaayada ama darajada Awliyanimada, kuwaas oo lagu garto in qalbigoodu nuur ruuxi ah yeeshay.

Haddii aad fahamsan tahay sayniska aragga, waxaad ogtahay in bini’aadamku wax ku arko Visible Light (iftiinka la arki karo), halka noolayaal kale ay wax ku arkaan Infrared ama Ultraviolet. Laakiin waliga Ilaahay waa mid ka gudba xadka caadiga ah ee aragga iyo maqalka bini’aadamka; waa qof arki kara ama maqli kara wax aan dadku caadiyan u arkin, isaga oo wali ah bashar muuqaal ahaan.

Qiyaasta uu wax ku arko waligu lama cabbiri karo: ma aha nanometer la qiyaasi karo, mana aha frequency cilmiyeed si fudud loo qeexi karo. Waa xad ka baxsan xadka cilmigu ku salaysanyahay ee arag ama maqal. Sidaas darteed, waxaa lagu garan karaa in waliyga Ilaahay uu yahay yaqiin iyo nuur ruuxi ah, sida dhagaxa Yaquutka oo kale, si kasta oo uu dhagax u yahay, haddana wuxuu leeyahay iftiin iyo sifooyin gaar ah oo dhagaxaanta kale kaga duwanyahay.

Suufinimadu ama timo waynimadu waa hawlgal iyo habdhaqan qofku u sameeyo si uu uga dhabeeyo, dhammaystirnaan akhlaaqeed, garashada xaqiiqada iyo badhaadhe ruuxi ah. Suufinimada inta badan diimaha badankoodu waa ay leeyihiin, waxa ayse ku kala geddisan yihiin meesha laga dhinbiil qaadanayo iyo hannaanka suufinimada loo marayo.  Tasawufka Islaamiga ahina waa hannaan ku dhisan fahanka diinta. Markii diintu faaftay ee la dhex galay dadyow dhaqanno kala duwan, dadkuna ku loollameen kala badsiga adduunyada iyo dhex muquurashadeeda, ayaa ay soo baxeen falcelino arrinta la iskaga moosayo oo ay bilaabeen dad u go’ay cibaado iyo Alla bari, nolosha adduun dhaldhalaalkeedana aad isaga xakameeyey, loona bixiyey Cubbaad iyo Suhaad.Rag iyo dumar badan oo cibaado iyo khalaawayn  ku caan baxay ayaa jiray oo ay ka mid ahaayeen Maalik ibnu Diinaar, Ibraahim ibnu Ad’ham, Raabicah al Cadawiyah, Shaqiiq al Balakhi, ikk.  Kooxdaas Cibaado badnaanta iyo u dhowaanshaha Alle ku caan baxday ayaa buddhig u ahayd suufinimada aadka u faaftay qarniyadii ka danbeeyey, walow aanay raggaasi samayn fikir iyo fahan diineed oo ay kaga gaar noqonayeen Muslimiinta kale.

Ibnu Khalduun oo bilowga suufinimada faahfaahinayaa waxa uu yidhi: “Aqoontani waxa ay ka mid tahay culuumta sharciga ah ee diinta ku soo derriday. Waxaa asal u ah cibaadada oo la qabtimo iyo Alle oo loo go’o oo arrimo caadi ah ka dhex ahaa Salafka {Saxaabada iyo Taabiciinta}, ujeedkiisuna waa cibaado aan xad lahayn, nolosha adduunka oo laga wejidadbo, iyo in laga saahido, raaxaysiga iyo waxa dadka badankiisu ku fooganyihiin, gooni la noqdo, cidlana lagu cibaadaysto, arrintaasi wax caadi ah ayaa ay iska ahayd xilligii saxaabada, markiise adduun raadisku batay boqolguuradii labaad ee tirsiga Hijrada, ayaa dadkii cibaadada u go’ay loo bixiyey Suufiyo.

Sources

Related: JIDKA BISAYLKA: Toban qodob oo gundhig u ah dhisidda shakhsiyadda da'yarta